Sığırların beslenmesinde silaj kullanımı, hayvanların yaşına, cinsiyetine, ağırlığına ve yetiştiricilik tercihlerine göre farklılık gösterir. Bu yazımızda, silajın hayvan beslenmesindeki kullanımı, buzağı ve danalarda, düvelerde, süt ineklerinde ve besi sığırlarında ayrı ayrı ele alınarak verilmiştir.

Silajlar, yeşil, lezzetli ve sulu olduklarından hayvanlar tarafından severek tüketilen kaba yemlerdir. İşletmelerde yeteri kadar üretildiklerinde, hayvanlara yıl boyunca verilebilirler. Eğer üretim yıl boyunca beslemeye yetecek miktardan düşükse, sulu ve yeşil yemlerin olmadığı mevsimlerde yedirilmesi uygundur.

Silo yemleri, mutlaka hayvanların sağımları yapıldıktan sonra yedirilmelidir. Aksi halde silajın kokusu süte geçebilir ve sütün kalitesi düşer. Silajların ahır içerisinde depolanmaları uygun değildir.

Doğumu yakın olan gebe hayvanlara ve 3 aylığa kadar buzağılara silaj yedirilmemelidir. En kaliteli silaj, yüksek verimli süt sığırlarına ve genç hayvanlara verilir. Görece daha az kalitedeki yemler de kuru dönemdeki hayvanlara veya verimi düşük olan hayvanlara verilmelidir. Hayvanlara verilebilecek günlük silaj miktarı aşağıdaki tabloda verilmiştir.

Tablo 1. Hayvanlara verilebilecek günlük silaj miktarı

Buzağı ve Danaların Beslenmesinde Silaj Kullanımı

Doğum sonrası ilk aylarda buzağıların rumenleri işlevsel hale geçmediğinden, lifli gıdaları sindiremezler. Geviş getirmeleri 5. haftadan itibaren başlar, 4 aylığa ulaştıklarında ise yetişkin sığırlarla aynı sindirim fonksiyonlarına sahiptirler. Bu aydan itibaren de kesime kadar silajla beslenmeleri mümkündür.

Buzağılara verilecek silo yemi kaliteli olmalı ve en az % 30 kuru madde içermelidir. İlk defa verildiğinde alıştırılarak azar azar verilmelidir. Başta  2 – 3 kg civarında verilmelidir. Silaj miktarı  1 hafta kadar sonra 5 kg’a kadar çıkartılabilir. Fakat silaja bağlı tek yönlü buzağı beslenmesinden kaçınmak gerekir. Bu yüzden silaj, 1.5 kg civarında kesif yem ve 2 – 3 kg civarında kuru otla karıştırılarak verilmelidir.

7 ay – 1 yaş aralığındaki danalara, 1 – 2 kg kadar kesif yem ve 2 – 3 kg kuru otla beraber, yiyebildikleri kadar mısır silajı verilebilir.

Düvelerin Beslenmesinde Silajın Kullanımı 

Aşırı miktarda mısır silajıyla beslenen düveler aşırı şekilde yağlanır ve yetersiz bir gelişim gösterirler. Mısır silajının  protein içeriği bakımından fakir, enerji içeriğince zengin olması, hayvanların döl verimini de olumsuz olarak etkilemektedir. Düvelere yedirilecek silajın yapım aşamasında % 0.5 üre karıştırılmalı, böylece protein oranı yükseltilmelidir. Şayet silaja üre eklenmemişse, hayvanlara verilen kesif yeme hayvan başı 10 – 15 g üre katılabilir.

Düvelere günlük 10 – 15 kg kadar silaj verilebilir. 2 – 4 kg kadar kuru otla beraber verilmesi daha uygundur. Doğumuna 2 aydan daha az kalan gebe düvelerin beslenmesine ayrıca özen gösterilmelidir. Bu düvelerin beslenmesi, onların doğuma ve ilk laktasyonlarına hazırlayacak biçimde olmalıdır. Gebe düveler doğum sonrası döneme düzgün bir geçiş yapmalı ve doğumdan sonra kuru madde oranı yüksek yemlerle yoğun olarak beslenmelidir.

Gebe düvelere, doğumlarına 6 – 8 hafta kalana kadar silaj verilebilir. Gebeliğin son 1.5 ayından itibaren, canlı ağırlıklarının % 1’i oranında kesif yem verilir. Doğuma 3 hafta kala verilen yem kademeli olarak arttırılmalıdır.

Süt İneklerinin Beslenmesinde Silaj Kullanımı

Silo yemleri hem süt inekleri tarafından severek  tüketilmekte hem  rumen faaliyetlerinin düzenlenmesine yardımcı olmakta hem de süt verimini arttırmaktadır.

Süt ineklerine günlük 15 – 30 kg kadar silaj verilebilir. Verilmesi sırasında kesif yem ve kaliteli kuru ot ile karıştırılması tavsiye edilir. Eğer mısır silajı veriliyorsa, protein, vitamin ve minerallerce zengin baklagillerin kuru otlarıyla beraber verilmesi uygundur.

Kuruya çıkan ineklere aşırı miktarda silaj verilmemelidir. Aksi halde hayvanların yağlanmaları söz konusu olabilir. Bu hayvanlara verilen silaj miktarı, rasyondaki kuru madde toplamının % 50’sini geçmemelidir.

Besi Sığırlarının Beslenmesinde Silaj Kullanımı

Silaj, besi sığırlarının beslenmesinde çok önemli bir kaba yem kaynağı olup, onların ihtiyaç duydukları enerjinin büyük bölümünü karşılar.

Besiye alınan sığırlara, besi başlangıcında günlük 10 – 15 kg, besi sonuna doğru ise günlük 5 – 10 kg kadar silaj verilebilir. Verilecek silajın, kesif yem ve kaliteli kuru otla beraber verilmesi daha uygundur.

Besi sığırlarına aşırı miktarda kesif yem vermek doğru değildir. Çünkü bu durum, tüketecekleri silaj miktarını düşürür ve asidoz benzeri sindirim sitemi rahatsızlıklarına sebep olur. Bu yüzden günlük kesif yem miktarı 3 kg’ı geçmemelidir.

Gelecekte damızlık olarak kullanılması düşünülen genç boğa adayları günlük 1000 – 1200 g canlı ağırlık artışı göstermelidir. Bu hayvanlara yedirilecek silaj miktarı, 100 kg canlı ağırlık başına günlük 3 – 4 kg’ı geçmemelidir. Ayrıca kuru ot olarak baklagiller yerine buğdaygiller tercih edilmelidir.