A’dan Z’ye Kurbanlık Hayvanlar Rehberi

A’dan Z’ye Kurbanlık Hayvanlar Rehberi

Belli şartları taşıyan ve Kurban Bayramı’nda ibadet amacıyla kesilen hayvanlar, genel anlamda “kurbanlık hayvanlar” olarak nitelendirilir. Bu yazımızda aşağıdaki sorulara cevap vermeyi amaçlıyoruz.

  • Hangi hayvanlar kurban edilebilir?
  • Kurbanlık hayvanlarda yaş tayini nasıl olur?
  • Kurbanlık hayvanlar nasıl sevk edilir?
  • Kurbanlıkların bakım ve beslenmesi nasıl olmalıdır?
  • Kurban kesiminde nelere dikkat edilmelidir?
  • Kesim sonrası dikkat edilmesi gereken hususlar nelerdir?

 

Kurbanlık koç

 

Hangi Hayvanlar Kurban Edilebilir ?

 

  • Koyun ( En az 1 yaşını doldurmuş ya da 6 ayını tamamlamış olmasına rağmen 1 yaşında gibi gösterenler)
  • Keçi ( En az 1 yaşını doldurmuş )
  • Sığır ( En az 2 yaşını doldurmuş )
  • Manda ( En az 2 yaşını doldurmuş )
  • Deve ( En az 5 yaşını doldurmuş )

Ayrıca bir hayvanın kurbanlık olabilmesi için yaştan başka kriterler de göz önünde bulundurulur.

  • Uzuvları tam ve sağlıklı hayvanlar kurban edilir. Kaşektik ölçüde zayıflamış ve kötürüm derecesinde hasta hayvanlar kurban edilmez. Körlük bulunan, boynuzlarından biri veya ikisi kökünden kırılmış, dişlerinin çoğu ya da tamamı dökülmüş hayvanlar kurban edilmez. Bunun yanı sıra kuyruğu, dili, kulakları ya da memelerinin yarısı kesilmiş hayvanlarda kurban olmaz. Ancak doğuştan boynuzsuz, hafif hastalığı bulunan, şaşı, kulaklarında delik veya yırtık bulunan hayvanların kurban edilmesinde herhangi bir sakınca yoktur.
  • Kurban edilecek hayvanlar tam besili olmalıdır. Besili hayvanların gövdesi her yönden dolgun görünür. Vücut çıkıntıları belli olmaz, derileri yumuşak, bakışları canlıdır.
  • Damızlık hayvanların kesiminden kaçınılmalıdır. Öncelikli olarak erkek hayvanlar tercih edilmelidir.

 

Kurbanlık Keçi

 

Kurbanlık Hayvanlar İçin Yaş Tayini

Kurbanlık hayvanların yaş tayini için aşağıdaki yöntemler kullanılabilir.

  • Yetiştirildiği çiftlik kayıtları
  • Diş gelişimi
  • Boynuzlarda meydana gelen değişiklikler
  • Erişkinlik özellikleri (küçükbaş kurbanlıklar için)
  • Vetbis Bilgi Sistemi (Kırmızı yazıya tıklayıp açılan linkten yorumlara küpe numarasını girip, sitemizden de öğrenebilirsiniz).
  • Haysag mobil uygulaması. (Mobil uygulamayı cep telefonunuza kurmanız gerekmektedir.)

2 yaşını tamamlayan sığır ve mandaların, öndeki 2 kesici süt dişinin yerini kalıcı dişler alır. Bu nedenle, sığır ve mandaların alt çenelerini kontrol ederek yaş tayini yapmak mümkündür. 2 kalıcı kesici diş varsa, hayvan 2 yaşını tamamlamış demektir. (Yazının sonunda bu konuyla ilgili videoyu izeleyebilirsiniz).

 

Sığırlarda Yaş tayini
Sığırlarda Yaş tayini

 

Koyunların kurbanlık olup olamayacaklarına karar vemek için dış görünüşlerine bakılabilir. 6 ayını tamamlayan ve yetişkin bir koyun kadar görünenler urban edilebilirler.

Kurban edilecek keçilerin ise 1 yaşlarını doldurmaları gerekir. Tıpkı sığırlarda olduğu gibi keçilerde de ön kesici dişlere bakılarak yaş tayini yapılır.

Develerde öndeki süt dişlerinin değişmesi 4 yaşında başlarken 2. süt dişlerinin değişimi 5 yaşında tamamlanır. Develerin kurbanlık olup olmayacaklarına, 5 yaşında değişen 2. ci kalıcı kesici dişlere bakılarak karar verilir.

 

Kurbanlık Deve

 

Kurbanlık Hayvanlar Nasıl Sevk Edilir ?

Kurbanlık hayvan hareketleri, Kurban Bayramı nedeniyle oldukça yoğunlaşır. Hayvan hareketlerinin kontrolü, hem insan hem de hayvan sağlığını korumak açısından çok büyük önem taşır. Bu yüzden;

  • Başka illere götürülecek hayvanlar için İl ve İlçe Tarım ve Orman Müdürlükleri’nden “Veteriner Sağlık Raporu” almak şarttır.
  • Büyükbaş kurbanlık hayvan satın alacak kişiler, hayvanların kulak küpelerini ve pasaportlarını kontrol etmelidir. Eğer hayvan başka bir ilden geliyorsa “Veteriner Sağlık Raporu” olup olmadığına da bakılmalıdır. (Yazımızın sonunda rapor ve pasaport örneğini bulabilirsiniz).
  • Küçükbaş kurbanlık hayvan satın alacak kişiler, hayvanların kulak küpelerini ve nakil belgelerini kontrol etmelidir. Eğer hayvan başka bir ilden geliyorsa “Veteriner Sağlık Raporu” olup olmadığına da bakılmalıdır.

Hayvan Pasaportu

Sığır ve mandaların sevklerinde, İl ve İlçe Tarım ve Orman Müdürlükleri tarafından düzenlenen ve hayvan hakkında bilgiler içeren bir belgedir. Hayvanların beraberinde bulundurulması zorunludur. Kurbanlık hayvan seçiminde, bu belge kontrol edilerek hayvanın yaşına bakılmalıdır.

Öte yandan, kesilen kurbanlıkların kayıt sisteminden düşülebilmesi için bu belge en yakın İl veya İlçe Tarım ve Orman Müdürlüğüne teslim edilmelidir.

 

Hayvan Pasaportu

 

Nakil Belgesi 

Koyun ve keçilerin il içindeki nakillerinde, hayvanların beraberinde olması gereken belgedir.

Veteriner Sağlık Raporu ve Dezenfeksiyon Belgesi

Farklı bir ile hayvan sevkinde düzenlenmesi gereken resmi belgedir. Nakledilecek hayvanlar resmi veteriner hekimler tarafından kontrol ve muayene edildikten sonra, sevki uygun görülen hayvanlar için düzenlenir.

 

Veteriner Sağlık Raporu

 

Kurbanlık dana

 

Kurbanlık Hayvanlar Trakya Bölgesi’ne Nasıl Sevk Edilir ?

Trakya Bölgesi’ne hayvan sevki için, her yıl yayınlanan “Kurban Hizmetlerinin Uygulanmasına Dair Tebliğ” de yer alan tarih beklenir. Bu tarihten önce İstanbul’a hayvan girişi yasaktır. Trakya’ya hayvan sevk etmek için aşağıdaki kurallara uyulması gerekir.

  • Sevk edilecek günde yapılan muayenede, şap hastalığı belirtileri bulunmamalıdır.
  • Hayvanlar doğduktan sonra işletme değiştirmemiş ya da minimum 3 aydır aynı işletmede barınıyor olmalıdır.
  • Hayvanların sevk öncesi 30 günlük süre boyunca  bir işletmede izole edilmesi gerekir. Sürenin sonunda Şap virüsüne karşı test yapılmalı ve sonuçların negatif olması halinde  sevke izin verilmelidir.
  • 30 günlük izolasyon süresi boyunca, 10 km çevrede de şap hastalığı çıkmamış olmalıdır.

Bu şartlar sağlanmadan Trakya’ya götürülen hayvanlar için cezai işlem uygulanarak hayvanlar mezbahada kesilir.

 

Kurbanlık manda

 

Kurbanlık Hayvanların Bakım Ve Beslenmesi

  • Kurbanlıklara yeterli su ve yem verilmelidir. Yemlerin küflü ya da kokuşmuş olmamasına, yabancı madde içermemesine dikkat edilmelidir.
  • Aşırı karbonhidratlı beslenmeden kaçınılmalıdır.
  • Barındıkları ahır ya da ağılların havalandırmaları ve aydınlatmaları yeterli olmalıdır. Hayvanların aşırı sıcak veya soğukta, karanlıkta ve kirli zeminlerde tutulmamaları gerekir.
  • Hayvanlara veteriner hekim tavsiyesi olmadan, gereksiz ilaç, hormon, vitamin ve benzeri maddeler verilmemelidir.

 

Hayvan Nakil Araçları

  • Kurbanlıkların taşınması için kullanılan araçlar ve bunların sürücüleri, gereken evraklara sahip olmalıdır.
  • Hayvanların nakliyesi bu mevzuatın hükümlerine uygun araçlarla, uygun şartlarda yapılmalıdır.
  • Hayvanlar araca bindirilmeden gereken temizlik ve dezenfeksiyon işlemleri yapılmalıdır.
  • Nakliye araçlarının üzeri kapalı, havalandırması ve zemini uygun olmalıdır. Zemine yeterli altlık serilmelidir.

 

Hayvan nakil aracı

 

Kurban Keserken Nelere Dikkat Edilmelidir ?

  • Kesimin usule uygun olması için, kurbanlığın soluk ve yemek boruları ile 2 atardamardan en az bir tanesinin kesilmesi gereklidir. Bu hususta etlik kesimle kurbanlık kesimin bir farkı yoktur.
  • Çevre kirliliğini önleyecek tedbirler mutlaka alınmalıdır.
  • Kurbanlıklara eziyet edilmemeli ve acı çektirilmemelidir. Bu yüzden kesim işlemi işinin ehli kişiler tarafından yapılmalıdır.
  • Hayvanların kesim sırasında birbirini görecek şekilde bulundurulmaması gerekir.
  • Kesim bıçakları yeterli keskinlikte olmalıdır.
  • Kesim işlemi ani ve hızlı olmalıdır.
  • Kesim sonrasında hayvanın kanının iyice akıtılması gerekir, aksi durumda et kalitesi bozulur.
  • Kesimi yapılan kurbanlıklara ait pasaportlar ve kulak küpeleri ve en yakın İl ve İlçe Tarım ve Orman Müdürlüğü’ne teslim edilmelidir.

 

Sosyal Medyada Paylaşın:

BİRDE BUNLARA BAKIN

Düşüncelerinizi bizimle paylaşırmısınız ?

REKLAMLAR
  • YORUM
Facebookta bizi bulun