Kist hidatik, hem insan hem de hayvan sağlığını tehdit eden ve büyük ekonomik kayba neden olan, paraziter bir zoonoz hastalıktır.  Hastalık etmeni, köpek ve kedi gibi et yiyen hayvanların bağırsaklarında yaşayan ve “Echinococcus granulosus” adı verilen bir  parazittir. Etmen, insanlara, sığırlara, koyun ve keçilere bulaştıktan sonra özellikle karaciğer ve akciğerlerde, içi sıvı dolu kistler oluşturur.

Kist Hidatik Nasıl Bulaşır ?

• Kedi ve köpeklerin bağırsaklarındaki parazitlerin yumurtaları, dışkı yoluyla dışarıya çıkar.
• İnsanlar, sığırlar , koyun ve keçiler , bu hayvanların dışkıları ile kirlenen sebze ve meyveleri yiyerek yumurtaları yutarlar.
• Yumurtaların yutulması sonucu insan ve hayvanlara geçen parazitler, özellikle karaciğer başta gelmek üzere bazı iç organlarda, içi sıvı dolu kistler meydana getirirler. Bu kistlerin patlaması durumunda, anaflaktik şok nedeniyle ölümler görülebilir.
• Parazitler, üzerinde kist bulunan etlerin ve iç organların  çiğ olarak yenmesi sonucu tekrar köpek ve kedilere bulaşır. 6 – 8 hafta içerisinde, bu hayvanların bağırsaklarında ergin hale gelirler ve ortalama  6 – 8 ay canlı kalırlar.

İnsandan İnsana Bulaşır Mı?

Bu hastalık, hiç bir şekilde insanlardan insanlara bulaşmaz. Parazit, insanların dışkılarında bulunmaz. Fakat parazitin yumurtalarıyla bulaşmış besin maddeleri ailedeki herkes tarafından alındığı için hastalık ailenin tüm fertlerinde görülebilir.

Kist Hidatik  Teşhisi

Kedi ve Köpeklerde  : Parazitin bulunduğu hayvanlarda hiç bir klinik belirti ortaya çıkmaz. Teşhis dışkı muayenesi ve otopsiyle mümkündür.

İnsan, Koyun ve Keçilerde : Eğer kistler küçükse klinik belirtiler ortaya çıkmaz. Aşırı büyüyen kistler, yerleştikleri organa göre belirti gösterebilir. Hayvanlarda teşhis genellikle kesim sırasında yapılmaktadır. İnsanlarda ise en iyi teşhis yöntemi röntgendir.

Kist Hidatik Mücadelesi ve Korunma 

Kedi ve Köpeklerde Parazit Mücadelesi

• Köpek ve kedilerde her 3 ayda bir periyodik olarak antelmentikler (parazit mücadelesinde kullanılan ilaçlar) kullanılmalıdır.
• İlacın kullanımından yaklaşık 6 – 8 saat kadar sonra, hayvanların dışkıları toplanmalı ve yakılmalı veya gömülmelidir.
•  Kedi ve köpeklerin gezdirirken dışkılamaları durumunda,  dışkılarpoşete koyulup, ağzı bağlanarak  çöpe atılmalıdır.

Köpek ve Kedilerin Korunması

• Sahipli hayvanların parazit mücadeleleri ve aşıları düzenli olarak yapılmalıdır.
• Kistli organlar hayvanlara yedirilmemeli ve onların ulaşamayacakları çukurlara gömülmelidir.
• Kedi ve köpeklerin beslenmesinde mümkün mertebe çiğ etten ve sakatatlardan kaçınılmalıdır.

İnsanların Korunması

• Çiğ olarak tüketilen sebzeler ve meyveler, tüketilmeden önce bol suyla yıkanmalıdır.
• Dışarıda yemek yenmesi durumunda dikkatli olmak gerekir.
• Hayvanların okşanması sonucu, parazit yumurtaları ele bulaşabilir. Ellerin yıkanmaması durumunda da yumurtalar, yiyeceklerle vücuda alınabilir. Bu yüzden, temizliğe dikkat edilmelidir.
• Sanıldığı gibi hayvanların kıl ve tüylerinden bulaşmaz. Fakat parazit yumurtaları, hayvanların kıllarına bulaşabilir.

Kist Hidatik Tedavisi

Hastalığın ilaçla tedavisi bulunmamaktadır. Tedavi, cerrahi müdahaleler ile kistlerin alınması şeklinde uygulanır. İnsanlarda görülen bazı  vak’alarda iğneyle aspirasyon ve laparoskopi  teknikleri de kullanılabilir.