EV HAYVANLARI YEMLERİNİN İTHALAT, İHRACAT, ÜRETİM VE SATIŞIYLA İLGİLİ TEBLİĞ

Yetki Kanunu: 1734

Yayımlandığı R.Gazete: 17.10.1996/22790

Tebliğ No: 1996/8

AMAÇ, KAPSAM VE TANIMLAR

Amaç

Madde 1 – 1734 sayılı yem kanunu ye yem yönetmeliği gereğince; karma yemler grubunda yer alan ve doğrudan hayvanlara yedirilen ev hayvanları yemlerinin, üretim, ithalat, ihracat ve satışında uyulması gerekli hususları düzenlemektir.

Kapsam

Madde 2 – Ev hayvanları olarak anılan hayvan grubu yemlerini kapsar.

Tanımlar

Madde 3 – Bu tebliğde yer alan deyimlerden

Ev Hayvanları : Kürkü için beslenen hayvanlar hariç, insanlar tarafından normal olarak bakılan, beslenen ancak tüketilmeyen türlere ait hayvanlardır. Bu hayvan grubu özellikle kedileri, köpekleri, kuşları, kemirgenleri, sürüngenleri, süs balıklarını ve atlarını ye benzer hayvanları kapsar.

Yem : Madde ye enerji bakımından hayvanın yaşama ve verim ihtiyaçlarını karşılamak amacıyla ye belli sınır ve şartlarda yedirildiği zaman hayvan sağlığına zararlı olmayan organik ye inorganik maddeler veya bunların karışımlarıdır.

Ev Hayvanları yemleri : Ev hayvanları için üretilen yemlerdir.

Tam Yemler : Bileşimleri itibarıyla, hayvanların günlük beslenme ihtiyaçlarını tek başına karşılayan yemlerdir.

Tamamlayıcı yemler : Belli maddeleri yüksek miktarlarda ihtiva etmekle beraber, bileşimlerinden dolayı, ancak diğer yemlerle kulanıldıkların da hayvanların günlük beslenmeleri için yeterli olan yemlerin oluşturduğu karışımlardır.

Özel amaçlı yemler : Diğer yemlerden veya ürün tiplerinden ayırt edici özellikte özel besleme amaçları güden yemlerdir.

RUHSAT, KONTROL, BEYAN VE AMBALAJ – ETİKET İŞLERİ

Ruhsat

Madde 4 – Bu yemleri üretmek isteyen gerçek veya tüzel kişiler Yem Kanunu ye Yem yönetmeliği gereğince Bakanlıktan “Fabrika Kurma İzni” ve “Yem İmal Belgesi (Ruhsat)” bu tür yemlerin satıcıları da yem depolama ye satışa arz etme yeri ruhsatı almak zorundadırlar.

a) Ev hayvanı yemi üreticilerinin ruhsat almalarına esas teşkil edecek asgari teknik ve sağlık şartlar ek-l’de verilmiştir. (Sayfa 88-90)

b) Ev hayvanı yemi depolama ve satışa arz etme yerlerinin ruhsat alma bakımından tabi olacağı şartlar ek-2’de verilmiştir. (Sayfa 90)

Kontrol

Madde 5 – Üretim ve kontrol işlemleri 1734 sayılı yem kanunu ye yem yönetmeliğine göre yapılır. Kontrollerde Bakanlıktan ruhsat alan üretici firmalar Bakanlığımızın ekiplerince yılda en az iki defa asgari teknik ve sağlık şartları ile beyan edilen üretim metoduna göre üretim yapılıp yapılmadığı konusunda kontrole tabi tutulurlar. Gerek üretim yerlerinde gerekse yem depolama ye satışa arz etme yerlerinde üzerinde Bakanlığın ruhsat ve beyan numaralarının yer aldığı bandrolsüz ambalajlı yem bulunamaz.

Beyan

Madde 6 – Ev hayvanı yemlerinin üretici ve ithalatçıları; üretim ve ithalat yoluyla satışa arz edilen ev hayvanları yemlerinin üretim ve satışına başlamadan önce ek-3’de (sayfa- 93-98) verilen beyan formunu usulüne gore tanzim ederek BakanIığa vermek zorundadırlar. İhracatta yem yönetmeIiği hükümleri uygulanır. Ev hayvanları yemlerinin beyanlarında bulunması gerekli bilgiler ve bunların tanziminde dikkat edilmesi gerekli hususlar şunIardır;

a) İmalatçı veya satıcının; adı, açık adresi, telefon numarası ve varsa amblemi.

b) Yemin ticari adı,

c) Beyan edilen temel besin maddelerinin oranları ile kullanılan hammaddelerin ayrı ayrı isim ve miktar veya oranları,

1. Ev hayvanı yemlerinin beyanlarında, kalsiyum, fosfor ve sodyumun en az ve en çok oranlarını, hayvan besleme bilimince kabul edilmiş diğer bütün besin elementlerinin de en az içerikleri, yine kabul edilmiş ölçü birimleri beyan edilecektir.

2. Ev hayvanı yemlerinin beyanlarında, yemde eğer vitamin ilavesi varsa; o yemdeki vitaminin “en uygun kullanım tarihinde” garantili miktarı belirtilmelidir. Bu garanti, hayvan besleme bilimi temel ilkelerine uygun ölçü birimi halinde belirtilecektir. A, D ve E vitaminlerinin miktarları beyanda mutlak surette belirtilir.

d)Yemin tipi; “komple”, “tamamlayıcı”, “özel amaçlı (amacın ne oIduğu belirtilip açıklanacaktır.)” vs. yazılmalıdır.

e)Yemi tüketecek hayvanın cinsi/türü/kategorisi; “kediler”, köpekler“kuşlar” / “hayvanın yaş dönemi” vs. (köpek/av köpeği/ genç yaş grubu, kuş/ muhabbet/ her yaş grubu) yer almalıdır.

f)Ürünün raf ömrü ve tavsiye edilen bir tüketim süresi var ise bu da belirtilmelidir.

g)Net ağırlık; kati ürünlerde “Net ağırıik g” veya kg” olarak, sıvı ürünlerde, “Net hacim ml’ veya lt” olarak fade edilmelidir.

ı)Kullanma talimatı; ev hayvanı maması ve diğer çeşit yemlerinin yemleme amacının beIirtildiği uygun kullanım talimatı yer almalıdır. Bu talimat yemleme miktarını, örneğin; kuru ev hayvanı maması söz konusu olduğunda, yeterli suyun verilmesi ve yemin hangi besinlerle yedirileceği vb. bilgiler yer almalıdır.

i)Karmadaki yem hammaddeleri;

1. Ev hayvanı yemIerinin içine giren her hammadde, beyan formunda liste halinde verilmeli, ticari veya marka kullanılamalıdır.

2.Suni kurutulmuş alan hammaddeler için, “sun’i kurutulmuş”ibaresi hammaddenin önünde yazıImalıdır.

3.Bir hammaddenin kalitesi, doğası,ve formu hakkında, ima veya diğer atıflar, böyle bir mananın doğru olmaması durumunda kullanılmamalıdır,

4. Renk maddeleri ancak zararsız oldukları takdirde kullanılmalıdır,

5. Antioksidan madde kullanılmış ise adı ve miktarı belirtilmelidir.

6. Özel amaçlı veya besleyici olmayan bir katkı maddesi kulIanılmış mamalarla ilgili olarak kullanım tarifnamesine uygun olarak kullanıldığında, mamanın emniyetli ve etkin olduğunu kanıtlayacak bir belge beyan edilmesi gerekir.

k)Üretici firmanın sahibinin ve teknik sorumlusunun adı soyadı ve görevi bulunmalıdır,

l)Mamaların içerikleri nem miktarına göre, sulu, yarı-sulu ve kuru olduğu şeklinde açıklama yapılmalıdır.

Ambalaj ve Etiket

Madde 7- Ev hayvanı yemlerinin etiket veya ambalajında bulunması gerekli bilgiler ve bunların tanziminde uyulması gerekli hususlar şunlardır,

a)Etiket veya ambalajların üzerinde beyan formunda bulunan bilgiler ve aşağıda açıklaması yapılan bilgilerden farklı bilgiler bulunamaz. Etiket veya ambalajda bulunması gerekli bilgiler şunlardır;

1.Üreticinin ve/veya ithalatçının adı

2.Yemin adı

3.Yemin tipi (özel amaçlı ise amacı)

4.Yemleme, kullanma ve saklama talimatları

5.Üretim tarihi veya parti numarası ile son kullanma tarihi (…gün/… .ay/. ..yıl). varsa önerilen tüketim tarihi (….gün/….ay/….yıl)

6. Temel besin maddelerinin oranları

7.A , D ve E vitaminleri dışında (kedi-köpek mamaları için) vitamin ilavesi varsa en uygun kullanım tarihinde garantili muhtevaları.

8.Yemin ağırlığı.

9.Enerji, mineral madde vs. ile ilgili beyan formu ve aşağıda açıklanan özelliklere aykırı olmayacak ekstra bilgiler.

b) Ambalaj veya etiketin düzenlenmesinde uyulması gerekli hususlar;

1. Yem etiket veya ambalaji üzerindeki bir süs, grafik veya ürünü temsil eden resim, ambalajin içindeki i yanlış olarak temsil edemez,

2.Etiket veya ambalaj üzerindeki “Denenmiştir” gibi bir ifade kullanılabilmesi için, denenmiş olduğunun bilimsel olarak kanıtlanmış olması gerekir,

3.Diğer bir yemle arasında hatalı veya yanlış yola sevk edebilecek karşılaştırmaIar yer alamaz,

4.Etiket veya ambalaj üzerinde kişisel veya ticari imzaIar,gerçeği gösteriyor ise kullanılIabilir,

5.“Kedi Maması”, “Köpek Maması”, “Kanarya Yemi”, “Muhabbet Yemi” adı veya benzeri ünvanlar belirgin bir biçimde yer almalıdır,

6.Sadece belirli bir amaç için (örneğin: köpek yavruları için) hazırIanmış olan yemlerin etiketlerinde; bilimsel yada dengeli bir rasyon oIduğu veya hayvanların besin maddeleri ihtiyaçIarını karşıladığı şekIindeki ibareler aşağıdaki durumlarda geçerlidir. (iddia edilen nitelikler yemin adı ile aynı punto, sitil ve renkte yazılmak şartıyla);

6.1. Hayvan besleme bilimince kabul ediImiş ve hayvanların temel besin maddeleri ihtiyaçlarını karşıIayacak miktarlarda yeterli ve tatmin edici besin maddelerini içeriyorsa.

6.2.Yem hayvanın besin maddeleri gereksinimlerini tatmin edecek bir hammaddeler kombinasyonu içeriyor ve bu açıdan yeteneğini yeterli bir test ile ispat edebiliyorsa,

7.Etiket veya ambalaj üzerinde, yemin adı dışındaki herhangi bir öge yem içerisinde gerçekte bulunandan daha fazla miktarda bulunuyormuş etkisi yaratacak şekilde verilmemeli ve ögeler yem içinde ağırlık bakımından üstünlük derecelerine göre sıraya konarak gösterilmelidir.

8.Kabul edilmiş olan bir test metodu ile bulunamaması veya ev hayvanı tarafından mevcuduyeti belirgin bir biçimde farkedilmeyen tad, lezzet beyan veya işareti kullanılamaz. Yemlerin etiketinde herhangi bir tad-lezzet verici maddenin işareti ya yem öğelerinin beyan ediIdiği gibi onun kaynağına uymalı ya da öğe beyanı bu maddenin kaynağını göstermelidir. Tad-lezzet sözcüğü, onun kaynakIandığı öge terim veya terimleri derecesinde dikkati çekecek eşitlikte ve ayrı tip ve büyüklükte puntolarla basılmalıdır.

9.Ev hayvanları yemlerinin etiket ve ambalajlarında yemle ilgili olarak kullanıcıyı aydınlatıcı beslenme ilkeleri ve özellikleri açık ifadeleri yazılmalıdır.

10. Kedi-köpek mamalarının etiket ve ambalaj üzerinde depolama koşuIIarı hakkında yeterli bilgi ve mamanın sulu,yarı sulu ve kuru olduğuna dair açıklamalar yer almalıdır.

11. SoğutuImuş mamalarda; etiket ve ambalaj üzerindeki depolama koşulları hakkinda yeterli bilgi yer almalıdır.

12. İthalat yolu ile getirilen yemlerin yurt içindeki satışlarında; Türkçe açıklama, etiket veya ambalajin üzerindeki orjinal açıklama ve yazılardan küçük olamaz.

Madde 8 – Bu tebliğ yayımından itibaren 3 ay icinde yürürlüğe girer.

Madde 9 – Bu tebliğ hükümlerini Tarım ve KöyişIeri Bakanı yürütür.

---

Ek-1

Kuş ve akvaryum balık yemleri imal eden işIetme veya fabrikaların asgari teknik şartIarı:

1.Ham ve mamül maddelerin uygun şartlarda depolanması için yeterli alanlar olmalıdır.

2.Hammaddelerin temizlenmesi, tozlarının alınmasi ve yabancı maddelerden arındırılması için uygun eleme ve toz alma sistemleri, yem formülasyonlarına uygun yem karışımIarı yapılabilmesi için karıştırıcı olmalıdır.

3. Kraker, gaga taşı, plaka vb. kalıpla yem imalini gerektiren ürünler için hijyenik ve teknik yönden uygun boyama, kalıplama ve kurutma üniteleri olmalıdır.

4.Üretilecek yemlerin yem yönetmeliğinin gerektirdği ambalajlama şartları ye malzemeleri kullanılmak suretiyle paketIenebileceği torbalama, ağız kapatma ve paketleme sistemleri olmalıdır.

5. Her türlü üretimde; “iyi üretim uygulaması” gerçekleştirilebilecek makina, alet ve ekipmanların bulunması, bunların hijyenik ve teknik olarak yem imaline olanak vermesi, üretim yerlerinin gerek çevresel gerekse hayvan sahiplerinin beklentilerine uygun olarak yem üretimi imkanı sağIaması gereklidir.

Kuş akvaryum balık yemleri imal eden işletme veya fabrikaların asgari sağlık koşulları

1.Yem imalatının yapıIacağı tesisler kapasitesine göre uygun büyüklükte, dış tesirlerden muhafazalı, ham ve mamul madde depolarının tabanları tahta ızgaralı, duvarlar ise kir ve yabancı maddelerden kolayca temizlenebilecek şekilde dizayn edilmiş olmalıdır.

2.Yem imalatını yapacak işçilerin iş elbiseleri, soyunma ve giyinme yerleri, duş ve tuvaletleri olmalıdır.

3. İşletme içinde tozlanmayı önleyici tertibat alınmalıdır.

4. İşletmenin bütün bölümleri kolayca dezenfekte edilecek şekilde olmalı ve gerektiğinde sık sık dezenfeksiyon yapılmalıdır.

5.Kullanılmış ambalaj maddeleri ikinci defa kullanılmayacaktır.

Mama, sosis vb. ev hayvanı yemleri üreten işIetme veya fabrikaların asgari teknik koşulları :

1. Elde edilen nihai ürünlerin, niyetlenilen amaca uygunIuğunu yasal gerekillikleri karşılamasını ve çevresel etkilerin mevcut en iyi tekniklere uygun olması sağIayacak sistemler mevcut olmalıdır.

2. İmalatın tüm seviyelerinde eğitimli personel çalıştırılmalıdır.

3. Üretilecek ürünlerin özelliklerine göre yeterli tesis ve donanım bulunmalıdır.

4. Gerek soğutulmuş durumda bekletilmesi gereken hammaddeler için gerekse düzenleri bulunmalıdır.

5.Üretim şekli açıkça beyan edilmeli ve beyana uygun işletme prosedürleri olmalı üretim metodu ve teknolojsi de bunlara uyum sağlamalıdır.

Mama, sosis vb. ev hayvanı yemleri üreten işIetme veya fabrikaların asgari sağIık koşulIarı :

1. İmalat kapasitesine yeter buyüklükte ve hacminde, üstü kapalı dış tesirlerden muhafazalı, çevre kirliIiğine yol açmayacak bir şekilde planlanmış olmalıdır. Bu işIetmeIerin etrafi tel veya duvarla çevrili olmalı, giriş ve çıkışlarda dezenfeksiyon için tertibat alınmalıdır.

2.Bu işletmeIerde işçilerin giyinme ve temizlenmeleri, hammaddenin depolanıp hazırlanması, üretim ve mamul madde depolaması için gerekli bölümler bulunmalı işyerIerinin zemini ve duvarları fayans, mermer, mozaik vb. tür kolayca temizlenebilir türde olmalı, çalışan personelin gerekli hallerde kullanması için antiseptik ihtiva eden kaplar bulundurulmalıdır.

3. İşletmelerde yeterli ısıtma, aydınlatma, havalandırma, basınçlı sıcak ve soğuk su tesisat bulunmalıdır.

4. Isıl işlemlerin yapıldığı tüm kazanlar haftada en az bir defa, diğer bütün mamul madde hazırlama ekipmanları her gün yıkanmalı ve dezenfekte edilmelidir.

5.Hammadde hazırlama ve depolama bölümleri ile diğer bölümler ve özellikle mamul madde depoları arasında mikroorganizmaların taşınmasının önlenmesi için her türlü tedbirler alınmalıdır.

6. İmalathanelerde kullanılan hertürlü madeni araç, gereçve makinaların paslanmaz çelikten veya galvanizli saçtan imal edilmiş olması gereklidir. Her bölümde kullanılan araç ve gereçlerin üzerlerinde hangi bölümde kullanıIdığı yazılmalıdır.

7. İşyerlerinde çaIışacak personelin iş disiplinine layık iş kıyafetleri bulunmalı, 6 ayda bir düzenli sağlık kontrolünden geçirilmeli, işyerIerinde ilk yardım malzemesi bulundurulmalıdır.

---

Ek-2

Ev hayvanı yemi depolama ve satışa arz etme yerlerinin ruhsat alma bakımından tabi olacağı koşullar şunlardır :

1. Yem satış yerlerinin; zemini sert, nemsiz, aydınlık, havalandırılabilir, gerektiğinde kolayca dezenfekte edilebilir, çatısı, kapısı ve pencereleri sağlam olmalıdır.

2. Satış yerlerinde, yemlerle temas etseler dahi, hayvan sağIığına zararlı olamayacak diğer maddelerin satışına izin verilir. Kokulu olan yemlerin kokularının birbirine sirayet etmemesi için gerekli tertibat alınmış olmalıdır.

3. Yemle temas edecek olan donanım yüzeylerinin; su geçirmez, sıhhi ve minimal ölçüde reaktif olması gereklidir.

4. Soğukta muhafaza edilecek yemlerin korunmasına olanak sağlayacak, kontrollü depolama şartları olmalıdır.

FORM : 1-P

BEYANA TABİ YEMLER İÇİN BEYANNAME

( Kuşlar İçin )

Firma veya İşletme Adı	:
Firma veya İşletmenin Adresi ve Tel No.	:
Firma veya İşletme Yetkilisinin Adı-Soyadı	:

Beyan Edilen Yemin Adı	:
Beyan Edilen Yemin Tipi (özel amaçlı ise amacı)	:
Beyan edilen yemi tüketecek hayvanın cinsi/kategorisi
Beyan Edilen Yemin Raf Ömrü	:
Beyan Edilen Yemin Net Ağırlığı Ve Ambalaj Türü	:
Beyan Edilen Yemin Kullanma Tarifnamesi	:

1 No.lu Listeye bağlı olarak beyan edilecek temel besin maddeleri ve diğer özellikler :

Su (% en çok)	:
Ham Protein (% en az)	:
Ham Yağ (% en az-en çok)	:
Ham Selüloz (% en çok)	:
Ham Kül (% en çok)	:
HCl’de çözünmeyen kül (% en çok)
Nacl (% en çok)	:
Metabolik Enerji (en ez Kcal/kg)	:

Makro (%) ve Mikro(mg/kg) Elementler		Vitaminler (IU/kg , mg/kg)
Kalsiyum (en az – en çok)	:	A Vit.(en az) IU/kg	:
Fosfor (en az – en çok)	:	D3 Vit.(en az)IU/kg	:
Sodyum (en az – en çok)	:	E Vit (en az ) mg/kg	:
		B2 Vit.(en az) mg/kg	:
Mangan( en az )	:	B12 Vit.(en az) mcg/kg	:
Çinko( en az )	:	K3 Vit.(en az) mg/kg	:

(*) Bu yem yurt dışından ithal edilecek olup orijinal ambalajında satmayı taahhüt ederiz.

Karmadaki maddelerin ayrı ayrı isim ve miktarları : Açıklama arka sayfadadır.

(*)İthalatçı firmalar içindir.

Firma veya Yetkilisi	:	Firma veya İşletme Teknik Sor./Danışmanı	:
Adı, Soyadı	:	Adı,Soyadı	:
Görevi	:	Mesleği/Görevi	:
İmzası	:	İmzası	:
Firma Kaşesi	:	Firma Kaşesi	:

Damga Pulu

Form : 1-P

BEYANA TABİ YEMLER İÇİN BEYANNAME

( Kedi – Köpekler İçin )

1 No.lu Listeye bağlı olarak beyan edilecek temel besin maddeleri ve diğer özellikler :

Ekstra bilgiler :

(*) Bu yem ithal edilecek olup orijinal ambalajında Türkçe etiketli satmayı taahhüt ederiz.

Karmadaki maddelerin ayrı ayrı isim ve miktarları :                                 Açıklama arka sayfadadır.

(*) İthalatcı firmalar içindir.

(**)Kediler içindir.

Damga Pulu

FORM : 1-P

BEYANA TABİ YEMLER İÇİN BEYANNAME

(Diğer Ev Hayvanları İçin)

(*) Bu yem yurt dışından ithal edilecek olup orijinal ambalajında satmayı taahhüt ederiz.

Karmadaki maddelerin ayrı ayrı isim ve miktarları :                                 Açıklama arka sayfadadır.

(*)İthalatcı firmalar içindir.

Damga Pulu

FORM : 1-P

BEYANA TABİ YEMLER İÇİN BEYANNAME

( Süs Balıkları İçin )

1 No.lu Listeye bağlı olarak beyan edilecek temel besin maddeleri ve diğer özellikler :

(***) Bu yem yurt dışından ithal edilecek olup orijinal ambalajında satmayı taahhüt ederiz.

Karmadaki maddelerin ayrı ayrı isim ve miktarları :                               Açıklama arka sayfadadır.

**(Balıklar için kurutulmuş veya canlı kurt vb. ürünler hariç)

(***)İthalatcı firmalar içindir.