En önemli avantajı ahır maliyeti olmamasıdır.  Dolayısıyla sabit yatırım maliyeti düşüktür.

Kapalı besicilik yaparken  binalar, yem hazırlama ünitesi, yem deposu, fazla işgücü masrafları, üreticinin sermayesinin büyük bölümünü tüketirken, açık besicilikte masraflar çok daha düşüktür.

Açık beside en çok korkulan durum, özellikle kış soğuklarında besideki hayvanların hastalanmasıdır.  Oysa ki ülkemizde rahatlıkla açıkta besicilik yapılabilmektedir.  Besideki hayvanların -17 derece soğukta bile canlı ağırlıklarının artabildiği bilinmektedir. Kapalı sistemde hayvanlar, ıslak altlık, yetersiz havalandırma gibi nedenlerle daha sık hastalanmaktadır. Açık besi sisteminde hayvanlar bağlı olmadıklarından rahatça yem yer ve su içerler. Gübre atma ve havalandırma sorunu yoktur.

Eğer açıkta besicilik yapmaya karar verdiysek aşağıdaki maddeleri tek tek gözden geçirmeliyiz :

1 – İşletme Yerinin Seçimi

2 – Hayvan Başına Alan Hesabı

3 – Suluk

4 – Yemlik

5 – Gölgelik

6 – Bölme, Padok ve Çitler

7 – Sundurma

8 – Hayvan Yakalama Yeri

9 – İndirme-Bindirme Rampası

10 – Yem Depoları

11 – Silaj ve Posa Çukurları

12 – Gübrelik

Şimdi bu maddeleri ele alalım :

İŞLETME YERİNİN SEÇİMİ : Mevsimlere göre yağacak olan kar ve yağmur besi yerimize akacaktır. Buna hayvanlarımızın gübre ve idrarları da eklenince oldukça fazla çamur oluşacağı ortadadır. Bu nedenle, arazinin güneye doğru meyilli ve toprağının yüksek geçirgen olması suyun birikmemesi için önemlidir. Ayrıca arazinin hafif engebeli olması da iyidir. Engebeli Bölümlerde daha az çamur olacağından hayvanlar buraları dinlenmek için kullanırlar. Sert ve soğuk rüzgarlara karşı korunaklı bir arazi olması önemlidir. Elektrik, su ve yola yakın  olması da tercih sebebidir. Karadeniz Bölgesi hariç tüm bölgelerimizde bu tip araziler mevcuttur.

HAYVAN BAŞINA ALAN HESABI : Arazinin toprak yapısı, bölgedeki yağış miktarı ve arazinin eğimi dikkate alınarak alan hesaplanır. Gölgelik ve sundurma bulunma durumu da gözönüne alınarak birkaç örnek vermek gerekirse :

a – Sundurması olan, doğal zeminli açık besi yeri için hayvan başına padok 12 m² , sundurma altı 2 m² . Bu alana Yemlik ve yem yolu dahil değildir.

b – Sundurması olan beton zeminli açık besi yeri için padok 2 m², sundurma altı 10 m². Bu alana Yemlik ve yem yolu dahil değildir.

c – Gölgeliği olan, doğal zeminli açık besi yeri için, gölgelikli alan dahil hayvan başına 12 m².

d – Eğer kapalı sistem düşünülüyorsa hayvan başına 2.5 m². Bu alana Yemlik ve yem yolu dahil değildir.

Arazi durumu ve şartlara göre bu ölçüler büyültülebilir.

SULUKLAR : Sulukları yerleştirirken dikkat edilecek en önemli nokta, hayvanların rahatça ulaşabilecekleri yerlerde olmalarıdır. Paslanmaz metal veya betondan yapılan şamandıralı  suluklar, açık besicilik için daha uygundur. Suluklardan yere dökülecek suların araziden uzaklaştırılması sağlanmalıdır.

Üstte görülen şamandıralı yalak tipi suluklar, devamlı dolu oldukları için su ihtiyacını karşılamaktadır. 50 cm x 150 cm sulukların boyutları için yeterlidir. Bu sulukların etrafına 2 m. genişliğinde ve 10 cm yüksekliğinde beton dökülmesi, hayvanların suyu kirletmesini önler ve daha rahat su içmelerini sağlar.

YEMLİKLER : İşletmemizde kullanacağımız yemlikler beton, ahşap veya beton-ahşap olabilir. Amacımız, hayvanlarımızın rahatça yem yiyebileceği ve daha önemlisi kolaylıkla temizleyebileceğimiz şekilde yemlikler yapmak olmalıdır.  Yemliklerin özellikle  ön kısımlarında yağışlar, gübre ve idrardan kaynaklı çok miktarda çamur oluşur. Bunun önüne geçebilmek için yemliklerin önüne 3 m genişliğinde ve 10 cm yüksekliğinde % 4-6 eğimli beton bir yer yapılırsa çamur oluşmasını azaltır.

Hayvan başına 50 cm, yemliğin boyu için önerilen uzunluktur. Ancak sürekli yem bulunacaksa, 20-25 cm’ye kadar düşürülebilir. Yemlerin yağışlı havalarda ıslanmasını önlemek için üstlerinin kapalı olması daha iyidir. Yemlikler kolay temizlenebilmeleri ve yemlerin rahat yenilebilmesi için üstteki kesitte olduğu gibi yapılabilir.

SUNDURMA : Açık beside hayvanların en çok kullandıkları bölüm sundurmadır. Sundurmayı kısaca şöyle tarif edebiliriz : Kuzeyi duvarla çevrili, üstü kapalı alan.

Yaz aylarında serin olması için, rüzgardan korunma amacıyla yapılan kuzey duvarına pencereler açılabilir. Yan taraflarının açık olması masrafı azaltmakla beraber , yanlarının da duvarla çevrilmesi kış aylarında avantajdır.

İşletmedeki hayvan başına 2 m² taban yeterlidir. Kuzey duvarı 2.30 – 2.50 metre yükseklikte yapılabilir. Ön cephe yüksekliği ise çatı eğimine göre ayarlanır.

GÖLGELİK : Adından da anlaşılacağı gibi hayvanlarımızı güneşten korumak için gereklidir. Hayvan başına 2.5 m² gölgelik ve 3 metre yükseklik yeterli olacaktır. Hayvanlarımızın gezinti yerinin ortasına yapılırsa, her iki tarafını da hayvanlar kullanabilirler. Demir veya ahşap gibi ucuz malzemelerden yapılabilir.

BÖLME ÇİTİ VE PADOK : Çitler, hayvanlarımızı belli bir yerde tutmamızı sağlarlar. Açık besi işletmelerinde iç bölmeleri ve padok çevresi, kapalı besi işletmelerinde ise bölme çevreleri çitle çevrilebilir.

Yapacağımız çitin yüksekliği, hayvanlarımızın boyuyla orantılı olarak değişebilir ama genelde 130 cm yeterli gelir. Çitler, hayvanların bölmeler arasına geçmesini önlemek için ikili, üçlü, dörtlü sıralar halinde yapılabilir.

Ahşap, demir, tel veya örgü telden yapılabilirler. En çok kullanılan malzemeler çelik halat, demir boru, ahşap ve prefabrik elemanlardır. Önemli olan kolay bulunabilen, ucuz ve dayanıklı malzemeler seçmektir.

HAYVAN YAKALAMA YERİ : Açık besi işletmelerinde  hayvanlarımız serbestçe dolaştıklarından için, ilaçlama, aşılama, tartma veya satma durumlarında yakalanmaları oldukça güçtür. Bu nedenle, yakalanmalarını sağlamak için  padok içinde ve dışında yakalama yerleri yapmak zorunludur.

Bunun için 2.5 metre uzunlukta, girişi 1.20 metre, çıkışı 90 cm. ölçülerinde bir yer kafidir. İstersek bu yerin çıkış tarafına bir kantar yerleştirilerek hayvanları tartmak mümkündür.

İNDİRME – BİNDİRME RAMPASI : Hayvanları herhangi bir araçtan indirmek veya bindirmek için bir rampa yapılması faydalı olacaktır. Taşınabilir olması önemlidir.  Yapılacak olan rampa hayvanların rahatça çıkabileceği eğime sahip olmalıdır. Yanlarında mutlaka hayvanlarımızın düşmesini önlemek için korkuluk bulunmalıdır.

YEM HAZIRLAMA YERİ VE YEM DEPOLARI : Bunların büyüklüğü ve kapasiteleri hayvan sayımıza bağlı olarak değişir.

Yem Hazırlama Yeri : Yem dağıtımının kolay yapılabileceği bir yerde olmalıdır. Zemini mutlaka betondan yapılmalıdır. Yarı açık olabilir.

Kaba Yem Deposu : Yonca, saman vs. gibi kaba yemlerin konulacağı yerdir.

Kesif Yem Deposu : Kullanacağımız kesif yemlerin depolanacağı, zemini beton olan, kapalı veya yarı açık yerdir.

Silaj ve Posa Çukurları : Bir dönemde silaj için hayvan başına 3 m³ , posa içinse bunun yarısı kadar çukur yeterlidir. Bu çukurların zemini ve duvarları mutlaka beton olmalıdır. Bu çukurlar yerüstünde veya yeraltında yapılabilir. Eğer yer üstünde yapılırsa , duvar yapmayabiliriz. Ama hava almayacak şekilde üstünün kapatılması şarttır.

GÜBRE ÇUKURU : Doğal zeminli açık besi işletmelerinde gübreler sürekli temizlenmediğinden, gübre çukuru gerekmez. Kapalı işletmelerde ise toprak zeminli böyle bir çukur açılır ve gübreyle dolunca boşaltılır.

AÇIK BESİDE VERİMİ ETKİLEYEN NEDENLER :

1 – Sıcaklık : Yüksek kalori sağlayan kaliteli dane yemle beslenen hayvanların -17 derecede bile kilo aldıkları saptanmıştır. Dikkat edilmesi gereken soğuk değil sıcak havalardır. Yaz aylarında yüksek seyreden sıcaklık hayvanlarda gelişmeyi durdurur.

2 – Nem : Havadaki nemin yüksek oranda olması, iştahı ve bununla birlikte gelişmeyi azaltmaktadır. Nemin çok düşük olması da tozlanmayı arttırır. Fazla tozlanma, akciğer hastalıklarına neden olabilir. Böyle durumlarda, zemini ıslatmak yararlıdır.

3 – Su ve Yem : Besi işletmelerindeki hayvanlar, yoğun yemle beslendiklerinden dolayı çok su ihtiyacı duyarlar. Susuz kalan hayvanların yem tüketimi azalır. Haliyle gelişmesi de yavaşlar. Bu yüzden, hayvanların önünde devamlı içebilecekleri su olmalıdır. Kış aylarında suluklardaki suyun donmaması için özel önlemler alınmalıdır.

4 – Rüzgarkıran : Kesinlikle önerilmemektedir. Yaz aylarında hava akımını önler, kışınsa hayvanların aynı yerde toplanmasına ve çamurun artmasına neden olur.

5 – Işıklandırma : Geceleri hayvanları görebilecek kadar ışığın olması önerilmektedir.

6 – Çamur : Kilo almayı yavaşlattığından, besi süresini uzatarak masrafların artmasına sebep olur. Zeminde biriken suyun değişik yöntemlerle uzaklaştırılması gerekir.

7 – Yemlikler : Ahşaptan yapılanları en ucuzlarıdır. Temizlik ve taşınmaları da kolaydır. Ama beton yemliklere göre daha dayanıksızdırlar.